دنیای کسب و کار این روزها درگیر رشد و گسترش به میزان چشمگیری است. همواره اصطلاحات و تکنولوژیهای جدیدی در این دنیا مورد استفاده قرار میگیرند که هر کدام از آنها کاربردهای مخصوص به خود را دارند. مدلها و استراتژیهای سنتی کسب و کار و تجارت، با مدلهای جدید جایگزین شدهاند؛ پس اگر میخواهید از این تغییرات جا نمانید، باید حتما دانش خود را درباره آنها بالا ببرید. یکی از جدیدترین روشهای سرمایه گذاری که توسط استارتاپها و سازمانهای مختلف مورد استفاده قرار میگیرد، استفاده از صندوقهای سرمایه گذاری شرکتی و یا همان CVC است. در ادامه با ما همراه شوید تا توضیحات بیشتری درباره این صدوقها ارائه دهیم.
صندوق سرمایه گذاری شرکتی چیست؟
در سالهای اخیر، انواع استارتاپها و حتی هلدینگهای بزرگ، به روش شرکتی سرمایه گذاری استفاده کردند تا بتوانند کسب و کار خود را تا حد زیادی ارتقا دهند. این روش که به عنوان سرمایه گذاری خطرپذیر هم شناخته میشود، در واقع نوعی فرایند تامین مالی است که همه کسب و کارها بسته به نیاز خود، میتوانند از آن استفاده کنند.
برای استفاده از این روش، استارتاپها و کسب و کارهای نوپا و کوچک باید در ازای تامین نیاز مالی خود، شراکت در سهام را به شرکتهای بزرگتر و یا سرمایهگذاران ارائه دهند. در این نوع سرمایهگذاری معمولا درصد کمتری از سهام استارتاپ به شرکت بزرگ واگذار میشود و هدف بیشتر دسترسی به نوآوری و رشد مشترک است، نه مالکیت عمده.
اصلیترین اهداف سرمایه گذاری شرکتی
سرمایه گذاری خطرپذیر یا به اصطلاح همان صندوقهای سرمایه گذاری شرکتی، اهداف متفاوتی را دنبال میکنند. در میان همه اهداف مختلف، مهمترین گزینه، رسیدن به نرخ بازگشت سرمایه گذاری و کسب رضایت از انجام این کار است. از دیگر اهدافی که شرکتهای مستقل از این کار دنبال میکنند، باید به ترکیب و ادغام شرکتهای مختلف و مشارکت و همکاری است. در این حالت همکاری تجاری تا حد زیادی افزایش پیدا کرده و همین امر باعث میشود تا فناوری استفاده شده در این کسب و کارها به میزان قابل توجهی ارتقا پیدا کند.
سرمایه گذاریهای خطرپذیر در اغلب مواقع به گونهای پیش رفتهاند که امروزه شرکتها میتوانند تخصص و حمایت خود را وارد استارتاپ مورد نظر کنند تا رشد آن با سرعت بالاتری انجام شود. در این حالت هر دو طرف میتوانند از این وضعیت بهره ببرند و سوددهی چشمگیری داشته باشند.
مزایا و معایب سرمایه گذاری صندوقهای شرکتی
همه استارتاپ ها برای ادامه فعالیت خود، نیاز به سرمایه اولیه و تامین مالی دارند. در شرایط اقتصادی و بازار کنونی، استفاده از روشهای سرمایه گذاری سنتی نمیتواند انتخاب خوب و به صرفهای محسوب شود. صندوقهای شرکتی یا کمک گرفتن از شرکای استراتژیک، این روزها به عنوان یکی از بهترین روشهای سرمایه گذاری محسوب میشوند و مزایا و معایب مخصوص به خود را دارند. قبل از اینکه از این روشها برای تامین مالی کمک بگیرید، لازم است اطلاعات خود را درباره این مزایا و معایب ارتقا دهید.
مزایای CVC
به کار گرفتن این روشهای سرمایه گذاری، مزایای متعددی داشته و همین امر باعث شده تا به عنوان یکی از محبوبترین روشهای تامین سرمایه شناخته شوند. از جمله مزایای این روش میتوانیم به گزینههای زیر اشارهکنیم.
بالاتر بودن سقف سرمایه گذاری
در اغلب مواقع سرمایهگذاران در این روش، نسبت به سرمایه گذاریهای خصوصی و سنتی، حساسیت کمتری برای ارزشگذاری اولیه قائلاند. در سرمایهگذاری CVC، معمولا شرکتها منافع استراتژیک مانند نوآوری و دسترسی به بازارهای جدید را در اولویت قرار میدهند، درحالیکه بازگشت سرمایه نیز مهم است، اما اولویت دوم محسوب میشود. همین امر باعث شده تا در بیشتر مواقع، سقف مقدار سرمایه گذاری، بیشتر از سایر روشها باشد.
نداشتن نقش غیر برنامه ای در استارتاپ
در این سرمایه گذاریها یکی از اصلیترین اهداف، سهیم شدن در بازارهای جدید و خارج از حوزه فعالیت همیشگی آنهاست. همین امر باعث شده تا در بیشتر مواقع سرمایهگذار منفعل باشد و نقش غیر برنامهای بر روی عملکرد استارتاپ نداشته باشد.
ایجاد رقابت در میان سرمایه گذاران
استفاده از این روش در اغلب مواقع میتواند باعث ایجاد رقابت در میان سایر سرمایهگذاران شود. امروزه یکی از چالشهای بزرگی که در مسیر فعالیت انواع استارتاپها وجود دارد، پیدا کردن سرمایهگذار و جذب سرمایه اولیه است. از این رو با کمک این روش، استارتاپها میتوانند توجه سرمایهگذاران را به سمت خود جلب کرده و عملکرد بهتری در این روند داشته باشند.
تامین نیازهای مالی غیر سرمایه ای
یکی دیگر از مزایای استفاده این روش این است که شما میتوانید نیازهای مالی غیر سرمایهای خود را نیز تامین کنید. هزینه تبلیغات مشترک، کانالهای بازاریابی مشترک، مجوزهای فناوری، هزینههای مربوط به مهندسی و سایر خدمات در این حالت به میزان قابل توجهی کمتر خواهد شد.
کمک به رشد سریع استارتاپ
اغلب سرمایه گذاران استراتژیک که در این روند فعالیت میکنند، به دنبال موفقیت استارتاپهای زیرمجموعه خود هستند. از این رو میتوانند به عنوان یک متحد قدرتمند و قوی در نظر گرفته شوند. پس اگر یک استارتاپ رقیب هم شروع به فعالیت کند، اصالت یک شرکت بزرگ، میتواند تا حد زیادی نجاتدهنده باشد.
افزایش اعتبار استارتاپ ها
حمایت شرکتهای بزرگ از استارتاپ های نوپا، تا حد زیادی باعث افزایش مقبولیت استارتاپها در بازار فروش میشود. این حالت باعث جلب توجه مشتریان شده و به مرور زمان اعتبار استارتاپها را تا حد زیادی ارتقا میدهد.
معایب روش سرمایه گذاری صندوق های شرکتی
باید توجه داشته باشید که استفاده از صندوقهای سرمایه گذاری شرکتی، در کنار مزایای متعددی که در قسمت قبلی اشاره کردیم، معایبی هم به همراه دارد. با کسب اطلاعات کامل درباره معایب این روش از سرمایه گذاری، ما میتوانید عملکرد به مراتب بهتری در این روند داشته باشید.
ایجاد فشار زیاد بر روی تیم استارتاپ
در برخی از مواقع ممکن است اجرای سرمایه گذاری به این روش، فشار زیادی را بر تیم استارتاپ وارد کند. در این حالت شما یک قرارداد جامع و کامل دارید که شرح کار به صورت کامل در آن توصیف شده است. این موضوع در برخی از مواقع میتواند با محدودیت در زمان انجام کار همراه باشد.
مشخص نبودن نقش سرمایه گذاران
در اغلب مواقع این دسته از سرمایهگذاران نمیتوانند نقش سرمایهگذار اولیه را داشته باشند. درست است که وجود این سرمایهگذاران میتواند سایر شرکتهای مستقل را نیز برای سرمایه گذاری ترغیب کند، اما همه این اتفاقات بعد از شروع فعالیت رخ میدهند.
بازگشت سرمایه از سوی استارتاپ به شرکت
در اغلب مواقع بین شرکت سرمایهگذار و استارتاپ، قراردادهای دو طرفهای تنظیم میشود. بر اساس این قراردادها، استارتاپ موظف است که از کالا و یا خدمات شرکت سرمایهگذار در روند فعالیت خود استفاده کند. همین امر باعث میشود تا بخشی از سرمایه، مجدد به شرکت بازگردد، بدون اینکه نقش ویژه و اثرگذاری را در برنامههای استارتاپ به همراه داشته باشد.
نداشتن استقلال استارتاپ
بسته به نوع بازاری که در آن فعالیت میکنید، ممکن است این نوع از سرمایه گذاری به عنوان عدم استقلال استارتاپ شناخته شود. همچنین در این حالت احتمال از بین رفتن آزادی عمل استارتاپ هم وجود دارد که باید به آن توجه داشته باشید.
دریافت اطلاعات از استارتاپ
شرکت سرمایهگذار قبل از اینکه موافقت کامل خود را برای سرمایه گذاری اعلام کند، معمولا اطلاعات را از استارتاپ دریافت میکند. در چنین حالتی اگر پاسخ منفی به سرمایه گذاری بدهد، میتواند از این اطلاعات برای رقابت با استارتاپ استفاده سوء ببرد.
اهمیت صندوقهای سرمایه گذاری برای استارتاپ ها
یکی دیگر از موضوعاتی که در این روند اهمیت داشته و باید درباره آن اطلاعات کافی داشته باشید، اهمیت استفاده از این روش است. سرمایه گذاری صندوقهای شرکتی، فواید بسیار زیادی به همراه داشته که در این بخش به چند نمونه از آنها میپردازیم.
- تسریع روند رشد استارتاپ ها
- پرورش نوآوری
- شناخت بازار و تحلیل آن به صورت کامل
- استعدادیابی و پرورش
- همافزایی استراتژیک شرکتها و استارتاپ ها
- مزیت رقابتی برای سرمایه گذاری
- بهبود و ارتقای برند
- ارتقای فرهنگ فعالیت در بازار
- کاهش ریسک
نحوه راهاندازی صندوق سرمایه گذاری CVC
بعد از اینکه درباره اهمیت این روش سرمایه گذاری و همچنین مهمترین مزایای آن آشنا شدیم، لازم است تا درباره نحوه راه اندازی این صندوقها و بهره بردن از آنها هم اطلاعات بیشتری به دست آوریم. در این قسمت مراحلی که برای کسب نتیجه باید پشت سر بگذارید را توضیح میدهیم.
- در اولین قدم باید به تنظیم نامه درخواست تاسیس صندوق اقدام کرده و نماینده پیگیری را معرفی کنید.
- سپس نوبت به پر کردن فرم اطلاعات متقاضیان میرسد که باید به صورت کامل انجام شود. همه اسناد ذکر شده در فرم هم در این مرحله باید به صورت کامل ارائه شوند.
- در قدم بعدی باید یک مدل تجاری صندوق و همچنین پیشبینیهای لازم عملکرد آن در طی سه سال آینده را ارائه دهید.
- یک رزومه کامل و همچنین فرم رضایتنامه اعتبار سنجی از اعضای تیم هم در این مرحله باید ارائه شوند.
- سپس نوبت به ارائه فرم نهایی درخواست مجوز میرسد که باید به همراه مهر و امضای تمامی سهامداران شرکت باشد.
- در قدم بعدی باید برای ثبت رسمی صندوق اقدام کنید. این مرحله شامل اقدامات مختلفی مانند معرفی مدیرعامل، بازرسان، دریافت مصوبه مجوز
- رسمی و راهاندازی صندوق میشود.
- سپس باید با مراجعه به اداره ثبت شرکتها، برای ثبت رسمی صندوق اقدام کنید.
سخن پایانی
در بازار امروزی و چالشهای موجود در آن، باعث شده تا اغلب کسب و کارهای نوپا و استارتاپها، نیاز به سرمایهگذار داشته باشند. سرمایه گذاری در بازارهای کنونی به روشهای مختلفی انجام میشود که هر کدام از آنها مزایای مخصوص به خود را دارند. استفاده از صندوقهای سرمایه گذاری شرکتی یا CVC، یکی از جدیدترین روشها بوده که مزایای بسیار زیادی دارد. در قسمتهای قبلی به صورت کلی با تعریف این روش و همچنین ویژگیهای اصلی آن آشنا شدیم. اهمیت استفاده از این روش برای استارتاپها و نحوه راه اندازی آن هم از اهمیت بسیار بالایی داشته که در قسمتهای قبلی به آن پرداختیم.