تا به حال فکر کردهاید چرا استارتاپهایی که همه چیز برای موفقیت دارند، ناگهان از صفحه روزگار محو میشوند؟ شکست استارتاپها اغلب به دلیل ایدههای بد نیست، بلکه به چالشهایی مربوط میشود که بنیانگذاران هنگام تلاش برای رشد کسبوکارشان با آن روبرو میشوند. مطالعات نشان میدهد که ۹۰درصد از استارتاپها شکست میخورند؛ برخی به دلیل کمبود بودجه و برخی دیگر قربانی درگیریهای تیمی و مدلهای کسبوکار ضعیف میشوند.
از تمام شدن بودجه گرفته تا اختلافات تیمی، عوامل زیادی منجر به رها شدن و شکست استارتاپها میشود. در این مطلب، نمیخواهیم فقط آمار بدهیم، بلکه میخواهیم به قلب این داستانها سفر کنیم، نمونههای واقعی از استارتاپهای شکستخورده، چالشهای آنها و درسهایی که میتوانیم برای جلوگیری از اشتباهات مشابه بیاموزیم، را بررسی خواهیم کرد.
۱۰ دلیل اصلی شکست استارتاپها
هر شکستی، قصهای دارد، اما ریشههای این قصهها اغلب مشترک است. اینها ۱۰ دلیل اصلی هستند که بنیانگذاران را مجبور به پایین کشیدن کرکره کسبوکارشان میکند.
۱. کمبود سرمایهگذاری
تأمین مالی برای بقای استارتاپ حیاتی است. بسیاری از کسبوکارها نمیتوانند سرمایه کافی برای پیشبرد رشد و تداوم فعالیتهای خود جذب کنند، که یکی از رایجترین دلایل شکست استارتاپها است.
۲. عدم تناسب با بازار
ساختن محصولی که کسی به آن نیاز ندارد، مثل ساختن کلیدی برای قفلی است که وجود خارجی ندارد. استارتاپها اغلب زمانی شکست میخورند که محصولاتشان با تقاضای بازار همخوانی ندارد یا مشکلات مهمی را حل نمیکند.
۳. نبود تقاضای واقعی
گاهی یک ایده روی کاغذ فوقالعاده است، اما در دنیای واقعی هیچ خریداری ندارد. اگر تقاضایی وجود نداشته باشد، حتی بهترین ایدهها هم موفق نخواهند شد و این خود یکی از دلایل تکرارشونده شکست استارتاپها است.
۴. اجرای فنی نامناسب
ساخت و نگهداری فناوری مناسب، ضروری است. اجرای ضعیف، فناوری قدیمی یا راهحلهای غیرقابل اعتماد میتواند استارتاپها را فلج کرده و به شکست استارتاپ منجر شود.
۵. تمام شدن بودجه
بدون جریان نقدینگی پایدار، استارتاپها برای تأمین هزینههای عملیاتی خود با مشکل مواجه میشوند. مدیریت نادرست مالی یا برآورد بیش از حد درآمد، اغلب منجر به تعطیلی کسبوکار و در نهایت شکست استارتاپها میشود.
۶. اختلافات تیمی
تیم ناهماهنگ، سمیترین آفت برای استارتاپ است. وقتی بنیانگذاران چشمانداز مشترکی ندارند یا درگیریها حلنشده باقی میماند، میتواند استارتاپها را از مسیر خارج کرده و به شکست استارتاپ بینجامد.
۷. رقابت شدید
رقابت در بازارهای اشباعشده چالشبرانگیز است. استارتاپهایی که نمیتوانند خود را متمایز کنند یا نوآوری داشته باشند، اغلب به رقبای بزرگتر و قدیمیتر میبازند.
۸. رشد سریع و زودهنگام
رشد پیش از موعد و بدون داشتن یک زیربنای محکم، منجر به ناکارآمدی میشود. توسعه بیش از حد میتواند منابع را تحت فشار قرار دهد و به فروپاشی منجر شود.
۹. فرسودگی شغلی
بنیانگذاران برای رسیدن به نتیجه، فشار بسیار زیادی را تحمل میکنند. استرس، ساعات کاری طولانی و فشار عاطفی اغلب منجر به فرسودگی شغلی میشود و بنیانگذاران را مجبور به کنارهگیری میکند که در نهایت منجر به شکست استارتاپها میشود.
۱۰. تغییر روندهای بازار
بازارها پویا هستند و استارتاپهایی که نمیتوانند خود را با سلایق جدید مصرفکنندگان یا روندهای نوظهور وفق دهند، در خطر به حاشیه رانده شدن و تعطیلی قرار میگیرند.
استارتاپها با چالشهای گوناگونی روبرو هستند، اما با پرداختن به این مشکلات، بنیانگذاران آینده میتوانند از شکست استارتاپها جلوگیری کنند. موفقیت در سازگاری، برنامهریزی و اجرا نهفته است.
نگاهی به سرنوشت ۱۵ استارتاپ شکستخورده و درسهایی که به ما میآموزند
۱. «Theranos»
بنیانگذار: الیزابت هولمز
سرمایه جذبشده: ۷۰۰ میلیون دلار
فعالیت شرکت: وعده آزمایش خون تنها با یک قطره خون، برای سریعتر و ارزانتر کردن فرآیندهای تشخیصی.
دلیل شکست: فناوری آنطور که وعده داده شده بود کار نمیکرد. شرکت ترانوس سرمایهگذاران و مشتریان را فریب داد که منجر به شکایتهای قضایی و اتهامات کیفری شد. افشای نتایج غیرقابل اعتماد باعث از بین رفتن کامل اعتماد شد و شرکت تعطیل شد.
۲. «WeWork»
بنیانگذار: آدام نیومن
سرمایه جذبشده: ۲۲ میلیارد دلار
فعالیت شرکت: ارائه فضاهای کار اشتراکی برای استارتاپها و کسبوکارها.
دلیل شکست: ارزشگذاری بیش از حد، هزینههای گزاف و یک مدل کسبوکار ناپایدار. تصمیمات جنجالی آدام نیومن، مانند خرید املاک برای منافع شخصی، به اعتماد آسیب زد. پس از زیانهای هنگفت، شرکت «ویوُرک» کوچکسازی و تجدید ساختار شد.
۳. «Outcome Health»
بنیانگذاران: ریشی شاه و شرادها آگاروال
سرمایه جذبشده: ۵۰۰ میلیون دلار
فعالیت شرکت: نصب نمایشگرهای اطلاعات پزشکی در مطب پزشکان برای نمایش تبلیغات و آموزش به بیماران.
دلیل شکست: در ماه مه ۲۰۱۷، «Outcome Health» در اولین دور تأمین مالی خود ۵۰۰میلیون دلار جمعآوری کرد و سرمایهگذارانی مانند گلدمن ساکس و آلفابت (شرکت مادر گوگل) را جذب کرد. در اوج خود، ارزش این شرکت ۵.۵ میلیارد دلار بود.
۴. «LendingClub»
بنیانگذار: رنو لاپلانش
سرمایه جذبشده: ۲۶۳ میلیون دلار
فعالیت شرکت: اتصال وامگیرندگان و سرمایهگذاران از طریق یک پلتفرم آنلاین.
دلیل شکست: بنیانگذار شرکت با فروش نادرست وامها، سیاستهای شرکت را نقض کرد که به مشکلات قانونی و بیاعتمادی منجر شد. اگرچه کسبوکار پابرجا ماند، اما اعتبار آن ضربه بزرگی خورد.
۵. «Hampton Creek»
بنیانگذار: جاش تتریک
سرمایه جذبشده: ۲۴۰ میلیون دلار
فعالیت شرکت: تولید محصولات وگان، مانند سس مایونز بدون تخممرغ.
دلیل شکست: شرکت «همپتون کریک» مخفیانه محصولات خود را میخرید تا آمار فروش را به طور ساختگی بالا نشان دهد. این اقدام غیراخلاقی به اعتبار آن آسیب زد. پس از تغییر نام تجاری، شرکت به کار خود ادامه داد، اما اعتماد سرمایهگذاران به آن کاهش یافت.
۶. «Juicero»
بنیانگذار: داگ ایوانز
سرمایه جذبشده: ۱۱۸ میلیون دلار
فعالیت شرکت: فروش آبمیوهگیریهای گرانقیمت و کیسههای آبمیوه از پیش بستهبندیشده برای زندگی سالم.
دلیل شکست: دستگاه بسیار گران (۷۰۰ دلار) و غیرضروری بود، زیرا مردم میتوانستند کیسههای آبمیوه را با دست فشار دهند. این موضوع محصول جوسرو را مضحک جلوه داد و فروش آن به شدت سقوط کرد.
۷. «Quibi»
بنیانگذاران: جفری کتزنبرگ و مگ ویتمن
سرمایه جذبشده: ۱.۷۵ میلیارد دلار
فعالیت شرکت: یک سرویس استریم که ویدیوهای کوتاه برای کاربران موبایل ارائه میداد.
دلیل شکست: محتوای آن جذاب نبود و زمانبندی عرضه، در دوران همهگیری کرونا اشتباه بود. مردم پلتفرمهای رایگان مانند یوتیوب یا تیکتاک را ترجیح میدادند. کسبوکار «Quibi» تنها پس از شش ماه تعطیل شد.
۸. «Nikola Motors»
بنیانگذار: ترور میلتون
سرمایه جذبشده: ۳.۲ میلیارد دلار
فعالیت شرکت: وعده ایجاد تحول در صنعت کامیونهای الکتریکی.
دلیل شکست: بنیانگذار شرکت در مورد فناوری آن اغراق کرده بود و بعداً فاش شد که نمونههای اولیه کامیونها عملیاتی نبودند. این موضوع منجر به شکایتهای قضایی و از دست رفتن اعتماد سرمایهگذاران شد.
۹. «Powa Technologies»
بنیانگذار: دن واگنر
سرمایه جذبشده: ۱۷۵ میلیون دلار
فعالیت شرکت: ایجاد راهحلهای پرداخت موبایلی.
دلیل شکست: تبلیغات اغراقآمیز و مدیریت ضعیف. شرکت نتوانست به وعدههای خود عمل کند و بودجهاش تمام شد.
۱۰. «Beepi»
بنیانگذاران: اوون ساویر، آله رسنیک
سرمایه جذبشده: ۱۵۰ میلیون دلار
فعالیت شرکت: سادهسازی خرید و فروش آنلاین خودروهای دستدوم.
دلیل شکست: مدل کسبوکار آن پایدار نبود و شرکت خیلی سریع پول نقد خود را مصرف کرد. این شرکت در مقیاسپذیری سودآور عملیات خود با مشکل مواجه شد و تعطیل شد.
۱۱. «99dressess»
بنیانگذار: نیکی دورکین
سرمایه جذبشده: ۱۰۵.۷ هزار دلار
فعالیت شرکت: هدف آن ایجاد پلتفرم آنلاین برای زنان بود تا لباسهای خود را مبادله کنند و مد پایدار را ترویج دهند.
دلیل شکست: با مدیریت هزینههای عملیاتی و چالشهای مقیاسپذیری پلتفرم دستوپنجه نرم میکرد. با بودجه محدود و مشکلات لجستیکی، شرکت نتوانست دوام بیاورد و در سال ۲۰۱۴ تعطیل شد.
۱۲. «EventVue»
بنیانگذاران: جاش فریزر، راب جانسون
سرمایه جذبشده: ۴۵۵ هزار دلار
فعالیت شرکت: ایجاد جوامع آنلاین برای بهبود شبکهسازی در طول کنفرانسها.
دلیل شکست: پلتفرم ایونتویو نتوانست علاقه کافی کاربران را جلب کند و مدل درآمدی آن برای تداوم فعالیتها به اندازه کافی قوی نبود. این شرکت در سال ۲۰۱۰ تعطیل شد.
۱۳. «37coins»
بنیانگذاران: یوهان باربی، جاناتان زوبرو، سونگی لی
سرمایه جذبشده: ۵۲۵ هزار دلار
فعالیت شرکت: میخواست بیتکوین را از طریق کیف پولهای مبتنی بر پیامک، بهویژه برای مردم مناطق با اینترنت محدود، در دسترس قرار دهد.
دلیل شکست: با مشکلات پیادهسازی فناوری و پذیرش از سوی کاربران مواجه شد. ۳۷ کوینز در سال ۲۰۱۵، کمتر از یک سال پس از شروع به کار، فعالیت خود را متوقف کرد.
۱۴. «Exec»
بنیانگذاران: جاستین کان، دنیل کان و امیر قزوینیان
سرمایه جذبشده: ۳.۳ میلیون دلار
فعالیت شرکت: ارائه پلتفرمی آنلاین برای استخدام آسان خدمات نظافتی.
دلیل شکست: با وجود علاقه اولیه، بازار بسیار رقابتی بود و استارتاپ نتوانست هزینههای خود را به طور مؤثر مدیریت کند. این شرکت در سال ۲۰۱۴ تعطیل شد.
۱۵. «Monitor110»
بنیانگذار: راجر ارنبرگ
سرمایه جذبشده: ۱۷.۳ میلیون دلار
فعالیت شرکت: هدف آن ارائه تحلیلهای لحظهای برای بازارهای مالی از طریق تحلیل دادههای آنلاین بود.
دلیل شکست: عدم تناسب محصول با بازار و تمرکز ناکافی بر اجرا منجر به سقوط آن شد. مانیتور ۱۱۰ با اتمام بودجه در سال ۲۰۰۸ تعطیل شد.
چگونه از شکست استارتاپها درس بگیریم؟ ۱۰ فرمان برای بقا
۱. نیازهای بازار خود را درک کنید
یک ایده خوب بهتنهایی کافی نیست؛ باید مشکلات واقعی مشتریان را حل کند. همیشه قبل از سرمایهگذاری سنگین، تقاضا برای محصول خود را تأیید کنید.
۲. مسائل مالی را هوشمندانه برنامهریزی کنید
تمام شدن پول یکی از دلایل اصلی شکست استارتاپها است. بودجهبندی را با دقت انجام دهید، جریان نقدینگی را زیر نظر داشته باشید و بودجه کافی برای تداوم فعالیتها تأمین کنید.
۳. یک تیم قوی بسازید
اختلافات تیمی و عدم همسویی در اهداف میتواند حتی بهترین ایدهها را نابود کند و باعث شکست استارتاپها شود.
۴. با تغییرات بازار سازگار شوید
بازار دائماً در حال تحول است. استارتاپها برای موفق ماندن باید انعطافپذیر باشند و خود را با تغییرات وفق دهند تا از شکست استارتاپها در رقابت جلوگیری کنند.
۵. بر روی اجرا تمرکز کنید
اجرا مهمتر از داشتن یک ایده عالی است. مطمئن شوید که استراتژیها، عملیات و توسعه محصول به طور مؤثر با اهداف شما همسو هستند تا شکست استارتاپها رخ ندهد.
۶. از رشد خیلی سریع خودداری کنید
رشد بیش از حد سریع میتواند منابع را تحت فشار قرار دهد. کسبوکار خود را تنها زمانی گسترش دهید که سیستمها و فرآیندهای قوی در جای خود قرار گرفته باشند.
۷. به دنبال مربی یا همان منتور باشید
مربیان راهنماییهای ارزشمندی برای غلبه بر چالشها و جلوگیری از اشتباهات ارائه میدهند. ایجاد شبکهای از مشاوران در مراحل اولیه، بینشهای ضروری را فراهم میکند.
۸. شفافیت و اعتماد را حفظ کنید
فریب دادن سرمایهگذاران یا مشتریان اغلب منجر به از دست دادن اعتبار و شکست استارتاپها میشود.
۹. رعایت قوانین را در اولویت قرار دهید
نادیده گرفتن الزامات قانونی یا نظارتی میتواند منجر به شکایتهای قضایی و تعطیلی شود. به طور پیشگیرانه از رعایت تمام قوانین مربوطه اطمینان حاصل کنید.
۱۰. از اشتباهات درس بگیرید
شکست پایان راه نیست، بلکه فرصتی برای رشد است. در مورد آنچه اشتباه پیش رفت تأمل کنید و آن درسها را در کسبوکارهای آینده خود به کار ببرید.
بسیاری از استارتاپها ایدههای درخشان دارند، اما موفقیت از آنِ کسانی است که از داستانهای شکست استارتاپها درس میگیرند. این داستانها یادآوری میکنند که موفقیت در کارآفرینی فقط به یک ایده خوب وابسته نیست، بلکه در درک دلایل شکست استارتاپها و تبدیل آنها به تجربه است.
اگر بنیانگذار یک استارتاپ هستید، این درسها را به خاطر بسپارید تا از شکست استارتاپ خود جلوگیری کرده و مسیر موفقیت را هموار کنید.