استارتاپ‌های موفق دنیا با نام یونیکورن یا تک شاخ نیز شناخته می‌شوند که این اصطلاح بیانگر قدرت و میزان موفقیت آن‌ها است. در سطح بین المللی استارتاپ‌های بسیاری وجود دارند که جزء موفق‌ترین‌ها به شمار می‌آیند. با بررسی و مطالعه استارتاپ موفق دنیا می‌توان برای راه اندازی یک کسب و کار ترغیب شده و از آن به عنوان الگو برای رسیدن به موفقیت استفاده کرد. دراپ باکس، پینترست، اسپیس ایکس و… جزء موفق‌ترین استارتاپ‌های بین‌المللی به شمار می‌آیند. شرکت اسپیس ایکس یک شرکت خصوصی است که توانسته موشک‌ها و فضاپیماهای زیادی را به تولید برساند. برای آشنایی بیشتر با این شرکت در ادامه با ما باشید.
آشنایی با موفق‌ترین استارتاپ‌های بین‌المللی
سالانه استارتاپ‌های بسیار زیادی وجود دارند که در سطح بین‌المللی به موفقیت می‌رسند که برخی از مشهورترین آن‌ها عبارتند از:
- استارتاپ دراپ باکس (Dropbox)
- پینترست (Pinterest)
- وی ورک (WeWork)
- استارتاپ پالانتیر (Palantir)
- استارتاپ ایر‌بی‌ان‌بی (Airbnb)
- شرکت اسپیس ایکس (SpaceX)
آشنایی با استارتاپ اسپیس ایکس
شرکت اسپیس ایکس (SpaceX) با نام شرکت فناوری اکتشافات فضایی در سال ۲۰۰۲ در آمریکا تاسیس شد. بنیانگذار این استارتاپ فردی به نام ایلان ماسک است که امروزه کمتر کسی آن را نمی‌شناسد. ایلان ماسک، مدیرعامل و طراح اصلی این کسب و کار بوده و بنیانگذار شرکت بزرگ پی پل (PayPal) نیز است و هم اکنون سمت مدیرعامل شرکت تسلا را نیز بر عهده دارد. وی، در سال ۱۹۷۱ در آفریقای جنوبی متولد شده و دارای مدرک کسب و کار و فیزیک از دانشگاه پنسیلوانیا می‌باشد.
ایلان ماسک پس از به ثروت رسیدن از شرکت پی پل، تصمیم گرفت که موشک را به فضا پرتاب کند. وی در سال ۲۰۰۲ به خاطر عقب نشینی ناسا از تجارت پرتاب فضاپیما به مدار کم زمین، تصمیم گرفت که شرکت اسپیس ایکس را در رقابت با شرکت‌های قدیمی تاسیس کند. اولین شرکت خصوصی که توانست یک فضاپیما را به با موفقیت از مدار زمین خارج کرده و سپس بازگرداند، اسپیس ایکس بود. اولین فضاپیمای این شرکت با موفقیت در ایستگاه فضایی بین المللی iss مستقر شد. استارتاپ و شرکت اسپیس ایکس حدوداً ۶۰۰۰ کارمند دارد و دفتر مرکزی آن نیز در کالیفرنیا واقع شده است. این شرکت دارای پایگاه پرتاب در پایگاه هوایی واندنبرگ کالیفرنیا می‌باشد.
اهداف بلند مدت شرکت اسپیس ایکس چیست؟
یکی از اهداف بلند مدت شرکت SpaceX، سکونت انسان در مریخ است. این شرکت تصمیم دارد تا یک سیستم پرتاب موشک قابل استفاده مجدد را مصرف نموده که در مرحله اول فیزیکی موشک پس از جابجایی محموله به مدار مجدداً به صفحه پرتاب، فرود آید. ایلان ماسک معتقد است که برای ادامه زندگی بشر باید سیاره دیگری را انتخاب کرد؛ زیرا ممکن است که سیاره زمین بنا به دلایل مختلفی اعم از: برخورد سیارک‌ها، جنگ جهانی سوم و… غیر قابل سکونت شود. ایده تولید یک موشک و استفاده مجدد از آن، در دسامبر ۲۰۱۵ محقق شد. از آن پس شرکت اسپیس ایکس تلاش کرده تا تجهیزات دیگری را نیز با قابلیت بازیافت به تولید برساند تا بتواند هزینه‌های مربوطه را کاهش دهد. هدف دیگر تاسیس این شرکت كاهش هزینه‌های سفر و نقل و انتقالات فضایی می باشد تا هزینه‌های سفر فضایی حدوداً تا یک دهم کاهش یابند. این شرکت برای حمل و نقل فضایی برنامه دارد تا قیمت انتقال هر کیلوگرم بار به فضا حدوداً ۱۱۰۰ دلار کاهش پیدا کند.
نخستین عنوان خبری شرکت اسپیس ایکس در سال ۲۰۱۰ بود که اولین شرکت خصوصی توانست محموله‌ای را به مدار پرتاب کرده و آن را دست نخورده به زمین بازگرداند. پیش از اسپیس ایکس تنها سازمان‌های دولتی مثل ناسا توانایی انجام این کار را داشتند. البته این شرکت با ناسا همکاری دارد؛ زیرا در آوریل سال ۲۰۱۹ میلادی ناسا تایید کرده است که به این شرکت تقریباً ۶۹ میلیون دلار برای شلیک موشک فالکن ۹ به عنوان بخشی از ماموریت آزمایشی داده است. علاوه بر این آژانس ملی فضایی ایالات متحده و شرکت اسپیس ایکس تقریبا یک دهه است که با هم همکاری دارند.
آشنایی با ماشین آلات و تجهیزات فضایی اسپیس ایکس
در مطالعه استارتاپ موفق اسپیس ایکس، باید بیان کرد که موشک‌ها و تجهیزات فضایی این شرکت با علم و اطلاعات جدید به تولید می‌رسند و اغلب موشک ها، مدولار هستند. انواع متداول موشک‌ها و تجهیزات فضایی شرکت SpaceX عبارتند از:
موشک قابل استفاده مجدد فالکن ۹
موشک‌هایی با نام فالکن، تک موتوره هستند؛ اما زمانی که نام فالکن ۹ به میان می‌آید یعنی موشک دارای ۹ موتور است. تمرکز اصلی اسپیس ایکس از سال ۲۰۱۰ بر ساخت موشک‌های فالکون بود و اولین نوع آن نیز فالکن ۱ نام داشت که در سال ۲۰۰۸ پروازی موفقیت آمیز برای رساندن محموله به مدار زمین در ارتفاع را بر عهده داشت. با کمک موشک‌های فالکون به طور منظم ماهواره‌ها و محموله‌ها را به مدار زمین می‌برند که این شرکت تصمیم دارد تا با کمک این موشک‌ها فضانوردان را نیز جابجا کند. هزینه هر یک موشک فالکن ۹ در شرکت اسپیک ایکس تقریبا ۶۲ میلیون دلار می‌باشد و هر یک از آن‌ها می‌توانند ۲۲۸۰۰ کیلوگرم بار را به مدار زمین حمل کنند. اولین پرتاب تجاری این نوع موشک در ۲۲ می ۲۰۲۲ صورت گرفت که آن را با نام اولین فضاپیمای تجاری می‌شناسند.
کپسول‌های دراگون
شرکت SpaceX در سال ۲۰۰۵ اعلام کرد که می‌خواهد تا پایان دهه، برنامه فضایی تجاری را در بخش حمل و نقل انسان به فضا به اجرا درآورد. محصول نهایی آن نیز فضاپیماهای مخروطی دراگون بودند که توانایی حمل بار یا حداکثر ۷ نفر فضانورد را به مدار زمین داشتند. در سال ۲۰۰۶ نیز اسپیس ایکس برای حمل بار مسافر به ایستگاه فضایی بین‌المللی از سمت ناسا انتخاب شد. اولین پروژه آزمایشی فضاپیماهای دراگون نیز در سال ۲۰۱۰ انجام شدند و در سال ۲۰۱۱ ناسا قرارداد ۷۵ میلیون دلاری را با این شرکت امضا کرد و به این شرکت ماموریت حمل مسافر به فضا را داد. در فوریه سال جاری نیز این شرکت اعلام کرد که می‌تواند دو توریست فضایی را برای سفر رفت و برگشتی به ماه آماده کند.
موتورهای موشک
از ابتدای تاسیس اسپیس ایکس حدوداً ۳ سری موتور موشک به تولید رسیده‌اند که مرلین، کسترل و دراکو نام دارند. این شرکت در حال حاضر نیز مشغول توسعه و ساخت دو موتور جدید با نام‌های سوپر دراکو و رپتور می‌باشد. موتورهای مرلین از اکسیژن مایع و نفت تصفیه شده به عنوان سوخت استفاده می‌کنند و طراحی آن‌ها به نحوی است که قابلیت استفاده مجدد برای بازگشت زمین یا سطح دریا را دارند. موتورهای کسترل تغذیه خود را از سوخت با فشار انجام می‌دهند و سوختی مشابه با مرلین دارند. موتورهای کسترل از آلیاژ نیوبیوم ساخته شده‌اند و فاقد پمپ توربو می‌باشند. موتورهای دراکو نیز از مونو متیل هیدرازین با نیتروژن تتراکسید به عنوان سوخت استفاده کرده و در فضاپیماها نقش سیستم کنترل واکنش را بر عهده دارند.
مراکز تحقیق و عملیاتی
مرکز تحقیق و توسعه شرکت اسپیس ایکس، در پیشبرد پروژه‌های متنوع فعالیت کرده و بخش عظیمی از آن به تولید وسایل نقلیه فضایی با قابلیت استفاده مجدد، مشغول هستند. بخش دیگری از مرکز تحقیق و توسعه این شرکت مختص سیستم‌های حمل و نقل بین سیاره‌ای و سایر پروژه‌های شبکه‌های ارتباطات مخابراتی جهان می‌باشند. مراکز زیرساخت‌های عملیاتی شرکت SpaceX نیز حدوداً دارای سه نوع بوده که این مراکز در دماغه کاناورال ایالات فلوریدای آمریکا، در جزیره مریت فلوریدا و در شهر لامپوک کالیفرنیا واقع شده‌اند. این شرکت دارای مراکز ساخت و توسعه‌ای مانند مرکز ساخت نمونه اولیه ماهواره‌ها نیز می‌باشد که از این طریق قصد ورود به بازار ماهواره‌ها و اینترنت ماهواره‌ای را دارد.
دستاوردها و موفقیت‌های اصلی شرکت اسپیس ایکس
برای آشنایی و مطالعه استارتاپ موفق اسپیس ایکس باید با دستاوردهای آن نیز آشنا شد که این شرکت در سال‌های فعالیت خود توانسته دستاوردهای زیادی داشته باشد و مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:
- در ۲۸ سپتامبر سال ۲۰۰۸ اولین موشک فضایی را با سوخت مایع به فضا پرتاب کرد.
- در ۹ دسامبر ۲۰۱۰ توانست فضاپیمایی را به فضا پرتاب کرده و پس از چرخیدن به دور زمین آن را بازگرداند.
- در ۲۵ می ۲۰۱۲ یک فضاپیما به ایستگاه فضایی بین المللی ارسال کرد.
- در ۳ دسامبر ۲۰۱۳ ماهواره‌ای را به مدار هماهنگ با سرعت زمین فرستاد.
- این شرکت در ۲۲ دسامبر ۲۰۱۵ توانست اولین فرود موفقیت آمیز بخش اول موشک روی سکوی زمین را انجام دهد.
- در ۸ آوریل ۲۰۱۶ اسپیس ایکس اولین فرود موفقیت آمیز بخش اول موشک روی سکوی آبی را انجام داد.
- این شرکت در ۳۰ مارس ۲۰۱۷ اولین پرواز و فرود موفقیت آمیز موشک دست دوم را انجام داد.
رقبا و عوامل تهدید کننده شرکت SpaceX
شرکت اسپیس ایکس با اینکه جزء قوی‌ترین و موفق‌ترین‌ها به شمار می‌آید؛ اما، دارای رقبایی است که برای پیشی گرفتن از آن‌ها باید مدام در حال توسعه و رشد باشد که برخی از مهم‌ترین رقبای این شرکت عبارتند از:
- بوئینگ
- اوربیتال
- ساینس
- ورجین
- شرکت بلو اوریجین
- اتحاد مشترک پرتاب
جمع بندی
یکی از موفق‌ترین استارتاپ‌ها و شرکت‌ها اسپیس ایکس(SpaceX) نام دارد که در سال‌های فعالیت خود توانسته به موفقیت‌های بسیاری دست یابد. ایلان ماسک تا به امروز هیچ صحبتی در رابطه با رقبا نکرده و هدف را بر توسعه و رشد خود گذاشته است. لذا، استارتاپ‌ها و شرکت‌های نوپا با مطالعه استارتاپ موفق SpaceX می‌توانند مسائل بسیاری را آموخته و این شرکت را الگوی خود قرار دهند. آیا شما با سایر استارتاپ‌های موفق بین‌المللی آشنا هستید؟ در کسب و کار خود تا چه اندازه از آن‌ها ایده و الگو گرفته‌اید؟ می‌توانید نام آن‌ها را با ما در میان گذاشته و در این حیطه با همکاران ما به گفتگو بپردازید.
