در بازارهای کنونی راه‌اندازی یک کسب و کار می‌تواند یک کار پرخطر و سرشار از ریسک باشد. از این رو یکی از مهم‌ترین اقداماتی که در این زمینه باید انجام دهید، شناسایی ریسک‌های سرمایه گذاری و مدیریت آن‌ها به بهترین نحو ممکن است. اگر می‌خواهید یک کسب و کار بادوام و سرپا داشته باشید که در مسیر موفقیت قدم بردارد، باید حتما اطلاعات و تخصص خود را در این زمینه بالا ببرید تا بتوانید عملکرد قابل قبولی در ارزیابی ریسک‌ها داشته باشید. موفقیت شما در مدیریت همین ریسک‌ها و چالش‌ها نهفته است. در ادامه با ما همراه باشید تا اطلاعات بیشتر و کامل‌تری را در اختیار شما قرار دهیم.
ریسک های سرمایه گذاری برای استارتاپ ها
بسیاری از کارآفرینان ماهر و باهوش، صرفا به دلیل وجود ریسک‌های سرمایه گذاری در استارتاپ‌ها، از راه‌اندازی کسب و کار خود دوری می‌کنند. در واقع این ریسک‌ها به نوعی عامل بازدارنده موفقیت برای بسیاری از افراد در نظر گرفته می‌شوند. از این رو بررسی و شناسایی آن‌ها برای این افراد، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. بر اساس اطلاعات و آمار موجود می‌توانیم ادعا کنیم که حتی درصد زیادی از استارتاپ‌هایی که با اسپانسرهای قوی فعالیت خود را شروع کرده‌اند، باز هم احتمال روبرو شدن با این ریسک‌ها را دارند.
به خاطر داشته باشید که هر کسب و کاری، ریسک‌های سرمایه گذاری مخصوص به خود را دارد؛ از این رو به هیچ عنوان نباید صرفا به این دلایل از راه‌اندازی فعالیت خود سر باز بزنید. ریسک را می‌توانیم یکی از فاکتورهای اصلی برای رشد در نظر بگیریم. در واقع تا زمانی که نتوانید با این چالش‌ها و خطرات کنار بیایید، به هیچ عنوان برای قرار گرفتن در سکوی پرتاب آماده نخواهید بود.
عوامل به وجود آورنده ریسک های سرمایه گذاری
برای اینکه بتوانید ریسک‌های سرمایه گذاری موجود در مسیر راه‌اندازی استارتاپ را شناسایی کرده و اقدامات مربوط به مدیریت آن‌ها را انجام دهید، در ابتدا باید درباره عوامل به وجود آورنده آن‌ها اطلاعات لازم را به دست آورید. اگر روند فعالیت استارتاپ‌ها را از ابتدا مورد بررسی قرار دهیم، می‌توانیم نتیجه بگیریم که عوامل مختلفی وجود دارند که می‌توانند باعث بروز این حالت شوند. این موارد عبارتند از:
- رشد بسیار سریع و یا بسیار کند
- فرسودگی شغلی
- عدم تطابق با بازار هدف
- عدم دسترسی به مشاوران مالی مناسب
- نداشتن گروه متخصص و کاربلد
- عدم تامین سرمایه کافی
- اتفاقات و رویدادهای غیر منتظره
- مشکلات قانونی و حقوقی
- تغییرات تکنولوژی
- تغییرات سیاسی و اقتصادی
- رقابت بسیار بالا در بازار فروش
- نداشتن برنامه استراتژیک مناسب
- ریسک حقوقی و مدیریتی
- ریسک شهرت و اعتبار
روش های مدیریت و کاهش ریسک های سرمایه گذاری در استارتاپ ها
بعد از اینکه درباره انواع ریسک‌های سرمایه گذاری در استارتاپ‌ها اطلاعات لازم را به دست آوردیم، لازم است تا به مدیریت و کاهش این ریسک‌ها هم بپردازیم. با کسب اطلاعات درباره این تکنیک‌های کاهنده، شما می‌توانید کسب و کار مانا و دنباله‌دار داشته باشید. بهترین راه‌های مدیرتی ریسک در استارتاپ عبارتند از:
بررسی دقیق استارتاپ قبل از سرمایه گذاری
قبل از اینکه تصمیم نهایی خود را برای سرمایه گذاری در یک استارتاپ بگیرید، لازم است تحقیقات جامعی درباره آن انجام دهید. برنامه فعالیت‌ها، تیم مدیریتی، محصولات و خدمات ارائه شده را به صورت کامل مورد بررسی قرار داده و اطلاعات لازم درباره آن‌ها را به دست آورید. این اطلاعات به شما کمک می‌کنند که ریسک‌های احتمالی را شناسایی کرده و برای مدیریت آن‌ها اقدامات لازم را در نظر داشته باشید.
شما در این بخش نیاز به یک تیم مدیریتی قوی و متخصص دارید که بتواند ارتباط خوبی با سرمایه‌گذاران داشته باشد. این تیم با آگاهی کامل از ریسک‌ها و خطرات موجود در مسیر، می‌تواند به راحتی آن‌ها را پشت سر بگذارد. همه اسناد مورد نیاز برای فعالیت و همچنین مسائل مالی را به صورت کاملا شفاف در اختیار داشته باشید و برای کسب اعتماد سرمایه‌گذار، آن‌ها را ارائه دهید.
تنوع در سبد سرمایه گذاری
یکی دیگر از اقداماتی که می‌تواند ریسک‌های سرمایه گذاری استارتاپ ها را به حداقل برساند، ایجاد تنوع در سبد سرمایه گذاری است. به عبارت ساده‌تر، به جای اینکه تمام پول و سرمایه در دسترس خود را در یک استارتاپ خاص سرمایه گذاری کنید، می‌توانید آن را در بازارهای مختلف قرار دهید. این تنوع می‌تواند به میزان قابل توجهی ریسک را کاهش دهد. همچنین با این کار میزان بازدهی فعالیت شما هم تا حد زیادی افزایش پیدا می‌کند. برای رسیدن به این هدف، می‌توانید موارد زیر را در نظر داشته باشید:
- شناخت بازارهای هدف مشابه و گسترش سبد خرید محصولات
- ساخت یک تیم با چند تخصص مرتبط و ایجاد یک تجارت B2B
- گسترش دادن استارتاپ با به کارگیری متخصصان از سراسر کشور مانند سایت‌های فریلنسری
- انتخاب چندین نوع از محصولات مشابه مانند بازار پوشاک یا لوازم خانگی
سرمایه گذاری مرحله ای
یکی دیگر از استراتژی‌های مربوط به مدیریت ریسک سرمایه گذاری در استارتاپ‌ها، سرمایه گذاری به صورت مرحله‌ای است. در این حالت شما می‌توانید برای بازه زمانی مشخصی به مدیریت و مراقبت کسب و کار بپردازید و در مواقع مورد نیاز، سرمایه تزریق کنید. همچنین در این حالت امکان ادامه و یا توقف سرمایه گذاری هم وجود دارد و از درگیری کامل سرمایه شما جلوگیری می‌کند. با این تکنیک شما شانس و امکان جبران اشتباهات اولیه خود را خواهید داشت و می‌توانید با میزان ضرر کمتر، نتیجه بهتری به دست آورید.
داشتن استراتژی های خروج
همه سرمایه گذاری‌ها در زمینه‌های مختلف، حتما نیاز به یک استراتژی خروج دارند. این استراتژی، اطلاعات لازم را برای خروج در زمان مناسب در اختیار شما قرار می‌دهد. با کمک استراتژی‌های خروج شما می‌توانید از درگیری بیشتر سرمایه خود جلوگیری کرده و به واگذار کردن استارتاپ بپردازید. فروش به سرمایه‌گذار دیگر، عرضه عمومی سهام و همچنین فروش کل کسب و کار، از جمله روش‌هایی هستند که معمولا در این حالت مورد استفاده قرار می‌گیرند.
ارزیابی مداوم ریسک‌ها
برای اینکه بتوانید اقدامات موثر و کمک‌کننده‌ای برای مدیریت ریسک سرمایه گذاری در استارتاپ انجام دهید، نیاز به ارزیابی مداوم ریسک‌های پیش رو دارید. در این حالت باید همه تغییراتی را که در کسب و کار شما و همچنین بازار فروش رخ می‌دهند، در نظر داشته باشید. این کار را به صورت پویا پیش ببرید تا در صورت لزوم بتوانید در زمان مناسب واکنش نشان دهید. ارزیابی دوره‌ای، استفاده از مدل‌های پیش‌بینی مالی و همچنین تحلیل حساسیت از جمله بهترین روش‌هایی هستند که در این زمینه کمک‌کننده بوده و می‌توانند ریسک‌های پیش رو را ارزیابی کنند.
نظارت بر عملکرد به صورت مستمر
یکی از مهم‌ترین و مؤثرترین اقداماتی که برای مدیریت و کاهش ریسک‌های سرمایه گذاری در نظر گرفته می‌شود، نظارت مستمر بر عملکرد استارتاپ است. با این استراتژی شما می‌توانید در کوتاه‌ترین زمان ممکن به همه تغییراتی که در استارتاپ رخ می‌دهد، پاسخ دهید. برای اجرای این استراتژی نیاز به گزارشات مالی و بررسی میزان رشد دارید. همچنین شما می‌توانید از طریق جلسات دوره‌ای با اعضای تیم، استفاده از ابزارهای مدیریتی و روش‌های تحلیلی مختلف هم این کار را انجام داده و ناظر فعالیت‌های انجام شده باشید.
داشتن استراتژی مدیریت ریسک مشخص
بدون شک همه کسب و کارها برای اینکه بتوانند در دنیای رقابت پر از ریسک امروز دوام داشته باشند، نیاز به یک برنامه مدیریت ریسک اصولی دارند. با کمک این برنامه می‌توانند تهدیدات و ریسک‌ها را به حداقل میزان خود برسانند. چنین برنامه‌ای باید برای همه کسب و کارهای مختلف به صورت سفارشی و متناسب با نوع و سبک فعالیت آن‌ها طراحی شود. با کمک چنین برنامه‌ای شما می‌توانید حتی برای مشکلاتی که هنوز به وجود نیامده و در مرحله تهدید هستند هم راه‌حل داشته باشید. این استراتژی می‌تواند مسیر موفقیت شما را تا حد زیادی هموارتر کند.
کمک گرفتن از مشاوران حقوقی و مالی
یکی دیگر از اقداماتی که به شما کمک می‌کند تا با کمترین میزان ریسک به فعالیت در دنیای تجارت بپردازید، کمک گرفتن از مشاوران مالی و مشاوران حقوقی است. در روند گسترش استارتاپ ممکن است چالش‌های قانونی و حقوقی متعددی در مسیر شما وجود داشته باشند. برای اینکه بتوانید از این چالش‌ها با کمترین میزان خسارت عبور کرده و فعالیت خود را ادامه دهید، نیاز به یک فرد متخصص دارید که اطلاعات کافی در اختیار شما قرار دهید. همچنین برای یک سرمایه گذاری اصولی با بازدهی بالا، باید از یک مشاور مالی کمک بگیرید که تمام نکات لازم را رد روند کار به شما گوشزد کند.
سخن پایانی
بسیاری از نیروهای متخصص جوان، به دنبال فرصت‌هایی هستند که بتوانند با راه اندازه استارتاپ‌های مختلف، کسب و کار خودشان را در بازار داشته باشند. یکی از عوامل بازدارنده در این زمینه که مانع فعالیت این دسته از افراد می‌شود، ریسک‌های سرمایه گذاری است. به دلیل التهاب و نوسانات موجود در بازار، سرمایه گذاری و راه‌اندازی یک کسب و کار جدید می‌تواند سخت و چالش‌برانگیز باشد. از این رو لازم است اطلاعات خود را درباره شناسایی و مدیریت ریسک‌های سرمایه گذاری در استارتاپ‌ها بالا ببرید. در بخش‌های قبلی به صورت کامل به بررسی این موضوع پرداختیم تا علاقه‌مندان بتوانند با میزان آگاهی بیشتری فعالیت خود را شروع کنند.
