ری‌بیلد روبوتیکز برنده اول بخش استارتاپ پرو جشنواره فیرا ۲۰۲۵ شد
دوازدهمین دورهٔ مسابقات بین‌المللی فیراکاپ آزاد ایران از ۲۶ تا ۲۹ فروردین ۱۴۰۴ در محل دائمی نمایشگاه‌های مرکز آفرینش‌های فرهنگی و هنری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، برگزار شد. در این لیگ، حدود ۱۸۰۰ نفر، در قالب ۴۷۶ تیم از ۵۱۳ تیم ثبت‌نام‌کننده، در ۲۰ لیگ و با ۳ ردهٔ سنی به رقابت پرداختند. هدف این برنامه، در واقع، انتخاب نمایندگانی بود برای حضور در مسابقات انتخابی جهانی رباتیک و هوش مصنوعی فیرا ۲۰۲۵ که در کشور کرهٔ جنوبی برگزار خواهد شد.
مقام اول لیگ در دستان ری‌بیلد روبوتیکز
در این دوره از رقابت‌ها، تیم «ری‌بیلد روبوتیکز» (وال‌بوت) در بخش لیگ نوآوری و خلاقیت موفق شد مقام اولِ استارتاپ‌پرو را به دست بیاورد. ری‌بیلد (rebuildrobotics.io) استارتاپی است که در زمینهٔ تولید و خدمات ربات‌های نصب پنل‌های سقفی فعالیت می‌کند و طیِ هم‌افزایی با برند «وال‌اسپید» توانسته است در این حوزه ارزش‌آفرینی کند. این گروه به‌طور مستقیم با تریگآپ همکاری داشته و بخش عمده‌ای از رشد و حمایت خود را از آن دریافت کرده است. حضور موفق این گروه، نمونه‌ای است از ظرفیت چشمگیر همکاری‌های مؤثر میان شتاب‌دهنده‌ها و پلتفرم‌های داوری، در رشد واقعی کسب‌وکارهای نوپا.
فدراسیون جهانی رباتیک و هوش مصنوعی که به اختصار فیرا (FIRA) نامیده می‌شود، نهادی بین‌المللی است که در حوزه‌های مرتبط با فناوری‌های نوین، رباتیک، هوش مصنوعی و نوآوری‌های فناورانه فعالیت می‌کند. این فدراسیون با داشتن نمایندگی در بیش از ۴۵ کشور، از جمله ایران (iran.firaworldcup.org)، بسترهای متنوعی را برای رقابت و هم‌افزایی و آموزش و رشد تیم‌های خلاق و فناورانه فراهم می‌سازد. یکی از این بسترها، برگزاری لیگ‌های مختلفی است که هر کدام به شاخه‌ای از فناوری اختصاص دارد، از جمله ربات‌های جنگجو، ربات‌های پرنده، ربات‌های خدماتی. یکی از لیگ‌های شاخص در این عرصه، لیگ نوآوری و کسب‌وکار است.
بخش‌های رویداد و شاخه‌های داوری در فیرا
لیگ نوآوری و کسب‌وکار فیرا، محیطی پویاست برای ارائهٔ ایده‌ها، اختراع‌ها و استارتاپ‌های نوپا با تمرکز بر کاربردهای فناورانه در زندگی واقعی. این لیگ به سه بخش سِنی تقسیم می‌شود: زیر ۱۴ سال، بین ۱۴ تا ۱۸ سال، و ۱۸ سال به بالا که با عنوان بخش پرو (Pro) شناخته می‌شود. در هر بخش، تیم‌ها ایده‌ها یا محصولات خود را به داوران ارائه می‌دهند و بر اساس معیارهایی نظیر خلاقیت، کاربردپذیری، مدل درآمدی و پتانسیل رشد ارزیابی می‌شوند.
در بخش پرو که مخصوص افراد بزرگ‌سال و تیم‌های حرفه‌ای است، آورده‌های شرکت‌کنندگان در سه دستهٔ اصلی ارائه می‌شود: ایده، اختراع و استارتاپ. این بخش اهمیت ویژه‌ای دارد؛ چرا که نه‌تنها نوآوری‌های عملی را پوشش می‌دهد، بلکه بستری برای شناسایی کسب‌وکارهای آینده‌دار نیز هست.
هدف‌های تریگآپ از مشارکت در لیگ فیرا
در لیگ اخیر فیرا، شتاب‌دهندهٔ تریگآپ حضور داشته و مشارکتِ فعالانه‌ای انجام داده است که در ادامهٔ گزارش به آن اشاره خواهد شد. اهداف راهبردیِ تریگآپ، برای این همراهی، به قرار زیر است:
- شناسایی تیم‌های توانمند و استارتاپ‌های بالقوه: به طور محسوس و نامحسوس، تیم‌های مستعد شناسایی شدند تا بتوانند برای حضور در برنامه‌های حمایتی تریگآپ، مانند رویداد روبوکمپ، معرفی شوند.
- بررسی ایده‌ها و طرح‌های نوآورانه: طرح‌های ارائه‌شده، با هدف حمایت و سرمایه‌گذاری و البته در صورت احراز شرایط، در کانون توجه قرار گرفت.
- ایجاد تعامل بین‌المللی با فیرا و شبکه‌های فناورانه: تثبیت جایگاه تریگآپ، به‌عنوان یکی از بازیگران مهم زیست‌بوم نوآوری کشور، یکی از اهداف مدنظر این شتابدهنده بود.
حضور داوران تریگآپ در لیگ نوآوری و کسب‌وکار
در رقابت دورهٔ دوازدهم این لیگ، نقش مهمی به مجموعهٔ تریگآپ واگذار شد. بر اساس توافقی میان فیرا و تریگآپ، مسئولیت کامل داوری و ارزیابی و حتی منتورینگ بخش پرو در این لیگ، به تیم تخصصی شتاب‌دهندهٔ تریگآپ محول شده است تا در این مسیر، افرادی زمام داوری را به دست بگیرند که در عرصهٔ واقعی زیست‌بوم نوآوری، دستی بر آتش دارند. این تصمیم نقطهٔ عطفی در تعامل فیرا با نهادهای سرمایه‌گذاری و شتاب‌دهی به شمار می‌آید؛ زیرا برای نخستین‌بار در این سطح، فرایند داوری با نگاهی فراتر از صرفاً رقابتی و امتیازدهی پیش رفت و منتورینگ تخصصی نیز بخشی از آن بود.
داوران تریگ‌آپی و انتخاب برترین
فعالانی از حوزۀ کسب‌وکارهای نوپا و نوآوریِ تریگآپ، گروه داوری را تشکیل داده بودند: محمدرضا رازقی، محمدرضا اسدی، پیمان یساری. تیم‌های راه‌یافته به اختتامیهٔ رویداد در ۱۸ گروه، در برابر داوران ارائه داده‌اند.
بررسی دقیق ایده‌ها و ارائه‌های تیم‌ها در دستور کار داوران بود و این تنها به‌منظور رتبه‌بندی نبوده است؛ بلکه بازخوردهای سازنده‌ای هم در مسیر بهبود کسب‌وکارشان به گروه‌های راه‌یافته در روز اختتامیه گفته شد که در نوع خود، رهیافتی نو به شمار می‌آمد.
این بازخوردها و توصیه‌ها از جنبه‌های گوناگون و تقریباً همه‌جانبه به تیم‌ها داده شد: نگرش‌های کارآفرینانه، طراحی محصول، بازاریابی، تیم‌سازی، طراحی برند، تدوین طرح کسب‌وکار، حضور در شبکه‌های اجتماعی و فعال‌سازی کانال‌های ارتباطی، تأمین زنجیرهٔ پایدار تولید و توزیع، مهارت‌های لازم برای نیروی انسانی و… .
منتورینگ تریگآپ برای رشد بیشتر
تفاوت اصلی این دورۀ فیرا با دوره‌های قبلی، اضافه‌شدن بخش منتورینگ با پیشنهاد شتاب‌دهندهٔ تریگآپ بود. تریگآپ پس از ارزیابی نهایی، به منتورینگِ ۱۸ گروه نهایی پرداخت. در این مسیر، به آن‌ها دربارۀ نحوۀ بهبود مدل کسب‌وکار، توسعه مدل‌های درآمدی و ارائهٔ مؤثرتر به سرمایه‌گذاران مشاوره داده شد.
در واقع، داوران در نقش منتور و مربی نیز ظاهر شدند تا تیم‌ها برای ورود به مراحل جدی‌ترِ سرمایه‌گذاری و توسعه، آمادگی بیشتری پیدا کنند. بدیهی است که این دو نقش جداگانه، یعنی مربی‌گری و داوری، با همدیگر هم‌پوشانی نداشتند و تلاش بر این بوده است که مرز این دو موضوع شفاف باشد و داوری‌ها دچار سوگیری نشود.
چندوچون روبوکمپ تریگآپ
یکی از خروجی‌های این ارزیابی‌ها، معرفی تیم‌های برتر به رویداد روبوکمپ بود. روبوکمپ برنامه‌ای است تخصصی برای جذب و همچنین توانمندسازی و رشد تیم‌های فعال در حوزه رباتیک و هوش مصنوعی که با محوریت مفاهیم انقلاب صنعتی چهارم برگزار می‌شود. این رویداد با هدف ایجاد بستری برای همکاری‌های فناورانه و سرمایه‌گذاری و توسعهٔ ایده‌های کاربردی، طراحی شده است و نقش مهمی در زنجیرهٔ رشد استارتاپ‌ها ایفا می‌کند. میزبانان این رویداد، کارخانهٔ نوآوری و شتاب‌دهی دیهیم از یک سو و شتاب‌دهندهٔ تریگآپ از سوی دیگر است. گفتنی است فرصت ثبت‌نام در این رویداد به اتمام رسیده است و رویداد نهایی، با حضور ارائه‌کنندگان حدود ۳۶ طرح، حوالی تیر ۱۴۰۴ برگزار خواهد شد.
امیدها و افق‌ها
در جایگاه یکی از معدود شتاب‌دهنده‌های همچنان فعال ایران، تریگآپ امیدوار است که با مشارکت در لیگ «نوآوری و کسب‌وکار» فدراسیون جهانیِ «رباتیک و هوش مصنوعی» (فیرا) بتواند اثری ادامه‌دار در بهبود فضای زیست‌بوم کارآفرینی و نوآوری بگذارد. تلفیق دو نقش مربی‌گری و داوری در این رویداد ایده‌ای بود که امیدبخشی به تیم‌ها و ارتقای سطح کِیفی کار آن‌ها را هدف می‌گرفت.
این اقدام تریگآپ نشانه‌ای است برای دعوت از تمامی فعالان و دغدغه‌مندان این زیست‌بوم برای هم‌افزایی و بهبود شاخص‌های عملکرد در عرصهٔ کسب‌وکارهای نوپا. مطلوب این است که بازیگران این حوزهٔ بزرگ از هیچ اقدام خلاقانه و جسورانه‌ای برای کمک به زیرساخت‌ها و روساخت‌های نوآورانه فروگذار نباشند. امید است، بیش از پیش، شاهد این قبیل همکاری‌های دوسویه بین نهادهای حاضر در حوزه‌های گوناگون استارتاپی باشیم.
